بعد از مرگ انسان، شخصی دیگر میتواند نماز و عبادتهایی که او در زندگى انجام نداده را به جا آورد، که این عمل را «نیابت» و شخص به جا آورنده را «نایب» مىگویند. نایب نیز میتواند بابت نیابتش تقاضای اجرت نماید
از امام صادق سلام الله علیه روایت شده است که :
« ما یمنع الرجل منکم ان یبر والدیه حیین ومیتین یصلی عنهما ویتصدق عنهما ویحج عنهما و یصوم عنهما فیکون الذی صنع لهما وله مثل ذلک فیزیده الله عزوجل ببره وصلته خیرا کثیرا »
امام صادق سلام الله علیه می فرماید : شخص برای پدر ومادرش چه در حال حیات و چه در حال ممات ، نماز و صدقه و حج وروزه انجام بدهد البته در زمان حیات چه احکامی قابل نیابت هست و چه احکامی قابل نیابت نیست آن را باید فقه معین کند که نمازهای واجب و صوم واجب را در زمان حیات نمی شود به نیابت انجام داد اما حج مستحبی را می توان انجام داد .
عبدالله بن سنان از امام صادق سلام الله علیه نقل نموده
« الصلاة التی دخل وقتها قبل ان یموت المیت یقضی عنه اولی الناس به »
نمازی که وقتش داخل شده است لیکن شخص مکلف قبل از این که نماز را انجام بدهد مرده است « اولی الناس » سزاوارتر از دیگران به او ، قضایش را باید انجام بدهد